نماینده بیمه AGENT
شخصی است که برای یک شرکت بیمه ، به فروش بیمه نامه اقدام می کند.
تمام خطر ALL RISKS
پوشش وسیع تری است که در بیمه اموال ارائه می شود و هر نوع زیان و صدمه ای راکه در بیمه نامه اولیه استثنا شده است نیز تحت پوشش قرار می دهد .
دلال بیمه ; کارگزار BROKER
شخصی است که طبق مقررات ، شرایط و مجوز فعالیت دلالی بیمه را دارد ومی تواند ضمن ارائه مشاوره به بیمه گذاران برای اخذ پوشش بیمه ای به هریک ازشرکت های بیمه مراجعه کند.
ارزش بازخرید SURRENDER VALUE
در بیمهنامههای عمر که دارای ذخیره ریاضی میباشند (مثل بیمههای مختلط پسانداز و تمام عمر) چنانچه بیمهگذار پس از پرداخت مدتی حق بیمه (مثلاً حداقل شش ماه) مایل به ادامه قرارداد نباشد میتواند تقاضای بازخرید بیمهنامه را نماید و مبلغی در حدود ذخیره ریاضی دریافت کند. اصولاً حق بازخرید بیمهنامه عمر با بیمهگذار است. ولی چنانچه بیمهگذار از محل بیمهنامه عمر خود وام دریافت نموده باشد و اقساط خود را به بیمهگر پرداخت ننماید، بیمهگر میتواند راسا بیمهنامه را بازخرید و کل وام و سود متعلقه را از محل ارزش بازخرید برداشت نماید.
ادعای خسارت CLAIM
هنگامی که بیمه گذار یا ذی نفع براساس شرایط بیمه نامه در پی دریافت خسارت ازبیمه گر است به آن ادعای خسارت می گویند (در زبان فارسی ، مترادف “خسارت”به کار می رود.
کارمزد COMMISSION
درصدی از حق بیمه است که شرکت بیمه در ازای فروش هر بیمه نامه به نماینده یاکارگزار می پردازد.
اعتبار اسنادی(DOCUMENTARY CREDIT-LETTER OF CREDIT(L.C
به موجب اعتبار اسنادی بانک متعهد میشود که به دستور و بحساب خریدار کالا پس از دریافت مدارک معین، وجه کالا را به فروشنده بپردازد.
الحاقیه ENDORSEMENT
نوشته ای است که به بیمه نامه ضمیمه می شود و جزء جدایی ناپذیر آن به حساب می آید. در واقع ، تغییراتی که بعدا در بیمه نامه به وجود می آید، معمولا از طریق صدور الحاقیه انجام می پذیرد.
قرارداد اتکایی مازاد خسارت EXCESS OF LOSS TREATY
در این قرارداد چنانچه هر مورد خسارت از حد معینی تجاوز نماید بیمهگر اتکایی نسبت به مازاد حد معین متعهد است خسارات کمتر از حد مذکور به عهده بیمهگر واگذارنده است.
آتشسوزی FIRE
در بیمه آتشسوزی، آتشسوزی عبارت از آتشی است که یا از یک منبع حرارتی غیرقابل کنترل سرچشمه گرٿته و یا منبع حرارتی معین کنترل شدهای را ترک نموده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یابد.
اصل جانشینی SUBROGATION
به موجب این اصل بعد از جبران هر خسارت ، تمام حقوق قانونی که ممکن است به علت آن حادثه متوجه بیمه گذار شده باشد به بیمه گر منتقل می شود.
بیمه عمر گروهی GROUP LIFE INSURANCE
بیمه نامه ای است که همزمان تعدادی از کارکنان یا کارگران یک سازمان را تحت پوشش قرار می دهد. این نوع بیمه معمولا در گروه های کارفرمایی و کارگری رایج است و کارفرما، کارگران را به میزان چند برابر حقوق آنان ، بیمه عمر به شرط فوت می کند.
بیمه شده INSURED
فردی که با بیمه نامه تحت پوشش قرار گرفته است.
اصل غرامت INDEMNITY
به موجب اصل غرامت که بر بیمههای اشیاء و مسئولیت حاکم است خسارت پرداختی توسط بیمهگر حداکثر به میزان خسارت واقعی وارده به مورد بیمه در اثر وقوع خطر بیمه شده است. اصل غرامت مبتنی بر ملاحظات فنی، اخلاقی و رعایت نظم عمومی است. دریاٿت خسارت بیش از میزان واقعی بوسیله بیمهگذار یا ذینفع بیمهنامه علاوه بر آنکه هدٿ قرارداد بیمه نیست بلکه موجب سودجویی نیز میگردد و از نظر اخلاقی و اجتماعی مذموم است. درواقع با دریاٿت خسارت اضاٿی وضع مالی بیمهگذار پس از وقوع حادثه بهتر از وضع او در زمان قبل از حادثه میشود و این امر میتواند علاوه بر آنکه انگیزه وی را در مراقبت از مورد بیمه و پیشگیری از وقوع حادثه کاهش دهد حتی موجب تشویق بیمهگذار به ایجاد خسارت عمدی نیز گردد. شایان توضیح اینکه اصل غرامت در بیمههای عمر و حادثه کاربرد ندارد.
اصل نفع بیمهای INSURABLE INTEREST
اصل نفع بیمهای به طور خلاصه عبارت است از ذینفع بودن بیمهگذار در بقاء آنچه بیمه مینماید، به بیان دیگر بیمهگذار میبایست در صورتی که مورد بیمه در معرض خطر قرار گیرد. ضرر و زیان ببیند و از سالم ماندن آن نفع ببرد. صرف مالکیت بیمهگذار موجب نفع بیمهای نمیگردد. بلکه داشتن نفع در عدم تحقق خطر شخص را دارای نفع بیمهای مینماید. مثلاً مستأجر نسبت به عین مستأجره دارای نفع بیمهای است و میتواند نسبت به انعقاد قرارداد بیمه اقدام نماید.
بیمهگر INSURER
بیمهگر شخصی است حقوقی که در مقابل دریاٿت حقبیمه از بیمهگذار تعهد جبران خسارت و یا پرداخت وجه معینی را در صورت وقوع حادثه به عهده میگیرد. در ماده ۳۱ قانون تاسیس بیمه مرکزی ایران و بیمهگری چنین آمده: عملیات بیمه در ایران به وسیله شرکتهای سهامی عام ایرانی که کلیه سهام آنها با نام بوده و با رعایت قانون و طبق قانون تجارت به ثبت رسیده باشند انجام خواهد گرفت.
قراردادهای اتکایی غیرنسبی NON – PROPORTIONAL REINSURANCE
در این قراردادها تقسیم تعهد براساس خسارتهای احتمالی، اهمیت و تعداد آنها به عمل میآید مثل قراردادهای مازاد خسارت یا مازاد نسبت خسارت.
قراردادهای اتکایی نسبی PROPORTIONAL REINSURANCE
در قراردادهای اتکایی نسبی ملاک تقسیم تعهد بین بیمهگر واگذارنده و بیمهگر اتکایی سرمایه بیمه است مثل قراردادهای مشارکت و مازاد سرمایه، علت نسبی نامیدن قراردادهای فوق این است که تعهدات به نسبتی از سرمایه بیمه به بیمهگر اتکایی واگذار میشود.
اصل علیت یا سبب بلافصل خسارت PROXIMATE CAUSE
بر طبق اصل علیت، میبایستی بین خطر بیمه شده و خسارت مورد ادعای بیمهگذار رابطه علت و معلولی باشد. یعنی خسارت ایجاد شده معلول خطر بیمه شده باشد. یعنی خسارت ایجاد شده معلول خطر بیمه شده باشد. زیرا بیمهگر جبران خسارت را به هر دلیل و علتی که باشد تعهد نمینماید و نرخ حق بیمه را جهت علت و یا علل خاص محاسبه نموده است. برای مثال در صورتی که کارخانهای در مقابل خطر آتشسوزی بیمه گردد و زلزله جزو خطرات بیمه شده نباشد، چنانچه زلزله موجب بروز حریق شود، بیمهگر تعهدی در جبران خسارت ناشی از حریق ندارد زیرا علت خسارت حریق زلزله است که جزء تعهدات بیمهگر نمیباشد.
مسؤولیت LIABILITY
منظور، مسؤولیت قانونی است که در قبال عمل ناخواسته صدمه زدن به دیگر افرادیا خسارت وارد آوردن به اموال آن ها برای شخص ایجاد می شود.
ارزیاب خسارت LOSS ASSESSOR
شخصی که از طرف بیمه گذاران به مذاکره با بیمه گر درباره خسارت ادعا شده می پردازد.
بیمه نامه مانده بدهکار MORTGAGE PROTECTION POLICY
براساس این نوع بیمه نامه عمر، در مواردی که وام گیرنده قبل از پرداخت همه اقساط وام فوت کند، شرکت بیمه پرداخت بقیه اقساط را برعهده می گیرد
بیمه گذار POLICYHOLDER
شخص یا سازمانی است که بیمه گر برای او بیمه نامه صادر می کند و معمولا منافع بیمه نامه به وی پرداخت می شود.
حق بیمه PREMIUM
مبلغی است که بیمه گذار برای بیمه به بیمه گر پرداخت می کند.
قرارداد اتکایی مشارکت QUOTA – SHARE TREATY
در این قرارداد بیمهگر اتکایی سهم ثابتی مثلاً ۳۰ یا ۵۰ درصد از مجموع بیمهنامههای صادره بیمهگر واگذارنده را در طول مدت معینی به عهده میگیرد.
بیمه اتکایی REINSURANCE
بیمه اتکایی پوششی است که شرکت های بیمه می توانند با خرید آن ، همدیگر را درقبال خسارت های بزرگ حمایت کنند.
قرارداد اتکایی مازاد نسبت خسارت STOP LOSS TREATY
در این قرارداد که مازاد زیان نیز نامیده میشود بیمهگر اتکایی متعهد است اگر نسبت کل خسارت به کل حق بیمه از حدی مثلاً ۶۰ درصد تجاوز کرد مازاد آنرا بپردازد. هرگاه نسبت خسارت به این حد نرسد بیمهگر واگذارنده خود متحمل آن میشود.
اصل جانشینی SUBROGATION
در مواقعی که در حادثهای مسئول ایجاد خسارت مشخص باشد زیان دیده حق دارد که خسارت خود را از مسئول حادثه مطالبه نماید. در صورت جبران خسارت توسط بیمهگر بدیهی است به موجب اصل غرامت بیمهگذار نمیتواند از مسئول ایجاد حادثه نیز خسارت دریافت دارد والا موجب نفع و استفاده وی میشود. به این جهت در قراردادهای بیمه اشیاء و درمان قید میشود در مواردی که حادثه مسئول مشخصی دارد، خسارت توسط بیمهگر جبران شود و سپس بیمهگر از حقی که بیمهگذار در مقابل مسئول حادثه دارد استفاده نماید، بنابراین با پرداخت خسارت توسط بیمهگر، حقوق بیمهگذار درمقابل مسئول خسارت به بیمهگر واگذار میگردد و بیمهگر میتواند اقدامات لازم را جهت وصول مبلغ خسارت از مسئول حادثه به عمل آورد. قلمرو اجرای اصل جانشینی در بیمههای اشیاء و درمان است. بنابراین اصل جانشینی در بیمههای عمر، حادثه جسمانی و مسئولیت کاربرد ندارد.
قرارداد اتکایی مازاد سرمایه SURPLUS TREATY
در این قرارداد بیمهگر اتکایی در بیمههای کوچک سهمی ندارد. بیمههای تا حد معین به عهده بیمهگر واگذارنده است. بیمهگر اتکایی چنانچه سرمایه بیمهای بیش از حد معین باشد برای مازاد حد مذکور متعهد خواهد بود.
اصل حد اعلای حسن نیت UTMOST GOOD FAITH
عقد بیمه مبتنی بر حسن نیت طرفین عقد یعنی بیمهگذار و بیمهگر است. در عقد بیمه حسن نیت دارای اهمیت زیادی است که میبایست در کلیه مراحل اعتبار عقد بیمه و حتی قبل از صدور بیمهنامه نیز رعایت گردد. با توجه به اصل حسن نیت بیمهگذار میبایستی هنگام صدور بیمهنامه کلیه اطلاعاتی را که از مورد بیمه دارد و به درستی و با حسن نیت کامل به بیمهگر اعلام نماید. در صورت تشدید خطر حین مدت اعتبار بیمهنامه نیز بیمهگذار بایستی مراتب را به اطلاع بیمهگر برساند همچنین هنگام وقوع خسارت بیمهگذار موظٿ است با حسن نیت کامل کلیه اطلاعات لازم برای رسیدگی خسارت را در اختیار بیمهگر قرار دهد.